სტუ

ენერგეტიკისა  ფაკულტეტის ისტორია 

ენერგეტიკის დარგში, ეროვნული საინჟინრო კადრების მომზადებას საფუძველი გასული საუკუნის 20-იან წლებში ჩაეყრა. 1922 წელს,  თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პოლიტექნიკურ ფაკულტეტზე, რომლის პირველი დეკანი საქართველოში ელექტროტექნიკური მეცნიერებისა და განათლების ფუძემდებელი პროფესორი ალექსანდრე დიდებულიძე იყო. 1928 წელს, იმ პირველ ათ ქართველ ინჟინერს  შორის, რომლებმაც თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პოლიტექნიკური ფაკულტეტი დაამთავრეს,  ხუთს - ინჟინერ-ელექტრომექანიკოსის კვალიფიკაცია მიენიჭა. 

ენერგეტიკის ფაკულტეტის დამოუკიდებლად არსებობა 1928 წლიდან, საქართველოს პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში გაგარძელდა. ამ სფეროში თავდაპირველი მეცნიერები და  სწავლული ინჟინრები იყვნენ პროფესორები: ალექსანდრე დიდებულიძე, ბესარიონ ჭიჭინაძე, ალექსანდრე მუსხელიშვილი, სტეფანე ყირქესალი, არტემი ტერ-ხაჩატურიანი, ლევან ხიზანიშვილი, ევგენი პეტკევიჩი და სხვ. 

არსებობის მანძილზე ფაკულტეტმა 25000-ზე მეტი სპეციალისტი მოამზადა ენერგეტიკისა და ტელეკომუნიკაციის დარგებისათვის. ენერგეტიკის ფაკულტეტის განვითარებისა და წინსვლის საქმეში მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვით სხვადასხვა დროს ფაკულტეტის დეკანის თანამდებობაზე მომუშავე პირებს: პროფ. ა. ტერ-ხაჩატუროვს, ინჟინერ ვ. კარახანიანს, ინჟინერ ვ. არშბას, პროფ. ა. დიდებულიძეს, ინჟინერ პ. კიკნაძეს, ინჟინერ ა. მეტონიძეს, დოც. მ. კასიანს, დოც. გ. მახარაძეს, დოც. გ. კუპრაძეს, პროფ. ა. კოტიას, დოც. ო. ასათიანს, პროფ. ნ. ნინუას. პროფ. ო. კერვალიშვილს, დოც. ნ. წივწივაძეს, პროფ. დ. ლაოშვილს, ამჟამად ფაკულტეტს ხელმძღვანელობს პროფ. გ. არაბიძე.

საქართველოში კავშირგაბმულობის ინჟინრების მომზადებას საფუძველი 1970 წელს ჩაეყარა, როდესაც საქართველოს პოლიტექნიკურ ინტიტუტში (ამჟამად საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი) რადიოტექნიკისა და სამრეწველო ელექტრონიკის კათედრების საფუძველზე, კავშირგაბმულობისა და ელექტრონიკის ფაკულტეტი ჩამოყალიბდა.  ფაკულტეტს სხვადასხვა დროს, პროფ. შ. რაზმაძე, პროფ. ა. კერესელიძე, პროფ. თ. კუპატაძე ხელმძღვანელობდნენ. 1974 წელს კავშირგაბმულობისა და ელექტრონიკის ფაკულტეტი, კავშირგაბმულობის ფაკულტეტად გარდაიქმნა და 2007 წლიდან ფაკულტეტზე,  „ტელეკომუნიკაციის“ და „რადიოტექნიკისა და მაუწყებლობის“ დეპარტამენტები ფუნქციონირებს. 

1978 წელს, საბჭოთა კავშირის მასშტაბით, ვიდეოტელეფონიაში,  პირველი საკავშირო სიმპოზიუმი ჩატარდა და პირველი საცდელი ვიდეოსატელეფონო ქსელი ქალაქ თბილისში ამოქმედდა. 

1982 წელს გამოსახულებათა ეფექტური კოდირების სფეროში მიღწეული შედეგების საფუძველზე ახალი მოწყობილობა შეიქმნა,  რომლის საშუალებითაც შესაძლებელი გახდაციფრულ ფორმატში, კავშირგაბმულობის თანამგზავრული სისტემის ერთ მაღალსიხშირულ არხში, ორი სატელევიზიო პროგრამის გადაცემა. ექსპერიმენტები  ქ.დუბნაში (რუსეთი) არსებულ თანამგზავრულ კავშირგაბმულობის ცენტრში ტარდებოდა.

1983 წელს, კავშირგაბმულობის მიღწევათა მსოფლიო გამოფენაზე,  ქ.ჟენევაში (შვეიცარია), საბჭოთა კავშირის საგამოფენო სივრცე  საქართველოს პოლიტექნიკური ინსიტუტის კავშირგაბმულობის ფაკულტეტზე მომზადებული ავტომატური ვიდეოსატელეფონო სისტემით აღიჭურვა, რომელიც საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ტელეკომუნიკაციის დეპარტამენტში  ინახება.  

1985 წელს,  კავშირგაბმულობის დარგში,  პირველი სადოქტორო დისერტაციის დაცვა (ნ. ხარატიშვილი)  მოსკოვის კავშირგაბმულობის ელექტროტექნიკური ინსტიტუტის სამეცნიერო საბჭოზე ჩატარდა. 

 1998 წელს, კავშირგაბმულობის ფაკულეტეტის სასწავლო გეგმებისა და კურსების პროგრამების პრეზენტაცია  ინგლისში,  მანჩესტერის მეტროპოლიტენ უნივერსიტეტში გაიმართა და  ფაკულტეტმა, სასწავლო პროცესი, ევროპული საუნივერსიტეტო მომზადების სისტემით (კოორდინატორი პროფ. ო. ზუმბურიძე) დაიწყო. 

წლების განმავლობაში, ერთობლივი სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოების ჩასატარებლად და ლექციების ციკლის წასაკითხად ტელეკომუნიკაციის დეპარტამენტის თანამშრომლები, მიწვეულ პროფესორებად იყვნენ ამერიკის შეერთებული შტატების დრექსელის (პროფ. ნ. ხარატიშვილი) და კორნელის (პროფ. ს. გძელიშვილი), გერმანიის დარმშტადტის, ულმის, კონსტანცის და ესენის, დანიის ლინგბიუს, შვეციის ლინჩოპინგის და ლუნდის, ინგლისის ლანკასტერის (პროფ. ს. შავგულიძე),   უნივერსიტეტებში, სადაც მათი ხელმძღვანელობით დაცულია 10-მდე სადოქტორო დისერტაცია.  

საქართველოში მიმდინარე უმაღლესი განათლების რეფორმების საფუძველზე, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რეორგანიზაციის შედეგად, 2007 წელს  ენერგეტიკისა და კავშირგაბმულობის ფაკულტეტები გაერთიანდა, რის შედეგადაც  ენერგეტიკისა და ტელეკომუნიკაციის ფაკულტეტი ჩამოყალიბდა.                                                             

2020  წლიდან ფაკულტეტს პროფესორი ლენა შატაკიშვილი ხელმძღვანელობს. 

ამჟამად, ენერგეტიკისა და ტელეკომუნიკაციის ფაკულტეტი რვა დეპარტამენტს აერთიანებს: ტელეკომუნიკაციის, რადიოტექნიკისა და მაუწყებლობის, თბოენერგეტიკისა და ენერეგოეფექტურობის, ელექტროენერგეტიკის და ელექტრომექანიკის, ელექტროტექნიკის და ელექტრონიკის, ელექტრომოხმარების ტექნოლოგიების, ჰიდროენერგეტიკისა და მაგისტრალური სამილსადენო სისტემების, საწარმოო ინოვაციებისა და ოპერაციათა მენეჯმენტის. 

სწავლება მიმდინარეობს აკადემიური პროგრამების სამ საფეხურზე: ბაკალავრიატი, მაგისტრატურა და დოქტორანტურა. 

ფაკულტეტზე ფუნქციონირებს შვიდი სამეცნიერო-კვლევითი და ერთი სასწავლო ცენტრი „შნეიდერ ელექტრიკ-თელასი“. სტუდენტებს საშუალება ეძლევათ ისარგებლონ უცხოეთის პარტნიორი უნივერსიტეტებისა და კოლეჯების ბიბლიოთეკებით.

ენერგეტიკისა და ტელეკომუნიკაციის ფაკულტეტის კურსდამთავრებულთა შორის არიან მსოფლიოში აღიარებული მეცნიერები და ინჟინრები, რომლებმაც თავიანთი მრავალმხრივი მოღვაწეობის შედეგებით მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს ცივილიზაციის განვითარების საქმეში: საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ყოფილი ვიცე-პრეზიდენტი, საქართველოს საინჟინრო აკადემიის ფუძემდებელი და ყოფილი პირველი პრეზიდენტი, რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის მართვის პრობლემების სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის ყოფილი დირექტორი, აკადემიკოსი ივერი ფრანგიშვილი, საქართველოს მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის ყოფილი პირველი მოადგილე პროფესორი გიორგი ჩოგოვაძე, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის ყოფილი პრეზიდენტი, აკადემიკოსი ვალერიან მეტრეველი, აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ყოფილი პრეზიდენტი ხალილოვი, საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის აკადემიკოსიები: ვახტანგ გომელაური და ვახტანგ ჭიჭინაძე, მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის წევრ-კორესპონდენტი, პროფესორი ნიკოლოზ გაბაშვილი, რუსეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი შოთა ლუტიძე, ელექტრული მანქანების მთავარი კონსტრუქტორი ლოდოჩნიკოვი, უკრაინის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი ბორის ტიმოფეევი.